معرفی کتاب باغ کیانوش

خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- «باغ کیانوش» نوشته‌ «علی‌اصغر عزتی‌پاک» یکی دیگر از رمان‌هایی است که انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در قالب طرح «رمان نوجوان امروز» منتشر کرده است.

«باغ کیانوش»، ماجرای تجاوز غریبه‌ها و دشمن، به آب و خاک و حریم شخصی قهرمانان داستان و واکنش آنها در مقابل این تجاوز است. 

خط اصلی داستانی این رمان در زمان جنگ تحمیلی ایران و عراق در روستایی از توابع شهر همدان اتفاق می‌افتد. حمزه و عباس تصمیم می‌گیرند در روز جشن ازدواج پسر کیانوش به باغ او دستبرد بزنند. این ماجرا با سقوط یک هواپیمای بمب افکن عراقی در نزدیکی باغ هم‌زمان می‌شود. سقوط هواپیما و ورود خلبان آن به باغ کیانوش ماجراهای جالبی می‌آفریند.

خط دوم داستان که اصلی‌ترین خط داستانی اثر است، با سقوط بمب‌افکن عراقی به خط نخست پیوند می‌خورد. تلاش مشترک حمزه، عباس و کیانوش برای مقابله با خلبان عراقی و جلوگیری از فرار او تقابل آنان را از بین می‌برد و به اتحادی در برابر دشمن خارجی تبدیل می‌شود.

روایت دیگر، خاطرات پدربزرگ حمزه از حضور نیروهای روسی در نزدیکی روستای محل سکونت‌شان و ترفند روستاییان برای مواجه با آنان است. این روایت نیز به موازات دو خط داستانی دیگر در ذهن حمزه مرور می‌شود و در نهایت شیوه مقابله مردم روستا با نیروهای متجاوز الهام‌بخش حمزه می‌شود و این خط داستانی با روایت اصلی پیوند می‌خورد.

«باغ کیانوش» از زاویه دید «دانای کل» روایت می‌شود. انتخاب این شیوه برای روایت داستان تا حدودی از صمیمیت متنِ اثر کاسته است، به‌ ‌این ترتیب، صرف‌نظر از این‌که قهرمان این رمان، یک نوجوان است، می‌توان «باغ کیانوش» را رمانی مناسب همه‌ گروه‌های سنی دانست. در حالی‌که انتخاب زاویه دید «اول شخص» و یا حتی «من راوی» بیان مستقیم احساساتِ حمزه در بحبوبه‌ کشمکش‌های داستان، می‌توانست حس همذات پنداری خواننده با قهرمان اثر را برانگیزاند و «باغ کیانوش» را برای مخاطب نوجوان جذاب‌تر کند.

داستان با توصیف رقص چوپی مردان در مراسم ازدواج پسر کیانوش آغاز می‌شود. شروعی نمایشی که حذف آن لطمه‌ چندانی به داستان وارد نمی‌کند. آغاز داستان از فصل دوم، استفاده از یک شروع هیجان‌انگیز و پر از کشمکش و معرفی مختصر شخصیت‌های اصلی در همین فصل این امکان را فراهم می‌کرد که خواننده بیشتر جذب داستان شود. علاوه بر این، نه تنها در فصل نخست داستان نشانه‌ای از جنگ دیده نمی‌شود که خواننده تا فصل سوم رمان، هیچ نشانه‌ای از جنگ را در داستان نمی‌بیند.
البته «باغ کیانوش» پر از کشمکش است. هنوز نخستین بحرانی که شخصیت‌های اصلی با آن مواجه شده‌اند به پایان نرسیده که بحران دیگری آغاز می‌شود و این کشمکش‌ها خواننده را به مطالعه‌ ادامه داستان ترغیب می‌کند.

طرح داستان، ساده و ‌باورپذیر است. دو نوجوان از فرصت جشن ازدواج پسر کیانوش استفاده می‌کنند تا از باغ او میوه بچینند، اما کیانوش سر می‌رسد و نقشه‌های‌ آنها نقش بر آب می‌شود؛ اما ماجرا به همین‌جا نمی‌یابد و سر و کله‌ یک متجاوز دیگر هم از پیدا می‌شود. فضای باغ کیانوش و تپه مشرف به آن خاطرات پدربزرگ حمزه را زنده می‌کند‌ و قهرمان داستان با استفاده از همین خاطرات جریان حوادث را تغییر می‌دهد.

«علی‌اصغر عزتی‌پاک» شخصیت‌های اصلی «باغ کیانوش» را به‌خوبی ساخته و پرداخته است. آدم‌های داستان او سیاه و سفید نیستند. آدم‌های خاکستری‌اند که نمونه‌شان را به‌راحتی می‌توان پیدا کرد. به عنوان مثال حتی شخصیت منفی داستان او که یک خلبان عراقی است، بد مطلق نیست. این ویژگی، اثر را ‌باورپذیر می‌کند.

پایان‌بندی داستان، اگرچه قابل‌پیش‌بینی است؛ اما با توجه به طرحِ داستان و اتفاقات مختلفی که در طول داستان رخ می‌دهد قابل‌باور است. علاوه‌ بر این، پایانِ خوش رمان و نکات آموزنده‌ای که در آن گنجانده شده، این بخش از اثر را برای مخاطب نوجوان جذاب‌تر کرده است.